Steeds meer Nederlanders hebben moeite om juridische hulp te krijgen wanneer dat nodig is. Vijf toonaangevende organisaties trekken aan de bel: de toegang tot het recht staat onder druk. Vooral mensen met een laag of middeninkomen komen in de problemen wanneer zij juridische bijstand nodig hebben.
De oproep komt van het Juridisch Loket, de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB), het Verbond van Verzekeraars, de Mediatorsfederatie Nederland (MfN) en de Geschillencommissie. Deze organisaties stuurden een gezamenlijke brief naar de politiek met de boodschap dat de overheid meer moet doen om rechtshulp bereikbaar te houden voor iedereen. “Zonder tijdige en toegankelijke hulp blijven mensen onbeschermd, met onzekerheid en stress tot gevolg,” schrijven zij.
Juridische hulp steeds moeilijker bereikbaar
In Nederland heeft iedereen in principe recht op juridische bijstand, maar in de praktijk blijkt dat steeds meer mensen daar geen gebruik van kunnen maken. Alleen wie een laag inkomen heeft, komt soms nog in aanmerking voor een sociaal advocaat. Voor hulp van een mediator of notaris bestaan echter geen vergelijkbare regelingen.
Volgens het Verbond van Verzekeraars komt er bovendien druk te staan op particuliere rechtsbijstandverzekeringen. De premies stijgen en de dekking wordt beperkter, waardoor de verzekering voor veel gezinnen onbetaalbaar dreigt te worden. Vooral de zogenoemde ‘middengroepen’ , mensen die te veel verdienen voor gesubsidieerde rechtshulp maar te weinig om alles zelf te betalen, lopen hierdoor risico.
Bezuinigingen vergroten het risico
In een recente overheidsanalyse, de zogenoemde ombuigingslijst, wordt zelfs gesuggereerd dat de overheid 70 miljoen euro kan besparen door sociale advocaten minder in te zetten voor zaken die ook via een rechtsbijstandverzekering kunnen worden afgehandeld. Volgens de betrokken organisaties zou dat een grote fout zijn.
Niet iedereen heeft immers een verzekering, en het schrappen van gesubsidieerde rechtshulp zou de toegang tot het recht nog verder beperken. In de analyse zelf staat dan ook een duidelijke waarschuwing: “Door deze maatregel wordt de toegang tot het recht mogelijk verminderd als men geen rechtsbijstandsverzekering neemt.”
Hogere premies en meer druk op burgers
Wanneer de overheid minder geld uittrekt voor gesubsidieerde advocaten, zullen burgers vaker hun eigen verzekering moeten aanspreken. Dat zorgt voor hogere werkdruk bij verzekeraars, wat op termijn leidt tot stijgende premies. Voor mensen zonder verzekering betekent dit dat zij volledig zelf opdraaien voor juridische kosten , en die kunnen flink oplopen.
Het Verbond van Verzekeraars pleit daarom voor stabiliteit in het systeem en voor een overheid die investeert in toegankelijke rechtshulp. Tegelijkertijd moedigen zij burgers aan om zelf verantwoordelijkheid te nemen voor hun juridische zekerheid door tijdig rechtsbijstand af te sluiten.
Ook notarishulp moet toegankelijk blijven
De Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) wijst erop dat juridische hulp niet ophoudt bij een advocaat. Ook notarissen spelen een belangrijke rol, bijvoorbeeld bij erfenissen, schuldovername of huwelijkse voorwaarden. Toch worden hun diensten niet vergoed binnen de huidige regelingen. De KNB pleit ervoor dat ook notarishulp beschikbaar blijft voor mensen die dat zelf niet kunnen betalen.
Waarom nu rechtsbijstand afsluiten verstandig is
De discussie laat zien dat toegang tot het recht geen vanzelfsprekendheid meer is. Wie zekerheid wil, doet er goed aan om zelf actie te ondernemen. Door rechtsbijstandverzekering vergelijken kun je eenvoudig zien welke dekking het beste past bij jouw situatie en budget.
Een goedkope rechtsbijstandverzekering biedt vaak al voldoende bescherming bij arbeidsconflicten, burenruzies, consumentengeschillen of familiezaken. Door goed te vergelijken kun je niet alleen geld besparen, maar ook voorkomen dat je zonder juridische hulp komt te zitten wanneer je het echt nodig hebt.
Met een passende verzekering weet je zeker dat je in geval van een juridisch conflict professionele ondersteuning krijgt, zonder onverwachte kosten of stress.
Conclusie
De oproep van de vijf juridische organisaties maakt duidelijk dat de toegankelijkheid van rechtshulp in Nederland onder druk staat. Terwijl de overheid zoekt naar structurele oplossingen, is het verstandig om zelf je juridische zekerheid te regelen.
Wie vandaag nog rechtsbijstand afsluit, voorkomt niet alleen hoge kosten bij een conflict, maar weet ook zeker dat professionele hulp altijd binnen handbereik blijft.
